Ymrwymiadau yn y dyfodol
Ar gyfer ail flwyddyn Cynllun Gweithredu’r TDC, 2023 i 2024, mae amrywiaeth uchelgeisiol o weithgareddau wedi’u cynllunio. Mae cyfran sylweddol o’r rhain yn parhau o 2022 i 2023. Mae hyn yn arbennig o wir pan ddechreuodd astudiaethau dichonoldeb strategol, tymor hwy yn 2022, a fydd yn rhoi canlyniadau a fydd yn caniatáu ystyriaeth a phenderfyniadau ar y camau nesaf. Mae hyn yn cynnwys:
- parhau i gyflwyno Cynllun Cysoni Gwasanaeth Ystadegol y Llywodraeth i adolygu safonau casglu data a diffiniadau ar gyfer data arolygon a data gweinyddol, i sicrhau eu bod yn cadw i fyny â’r gymdeithas sy’n datblygu. Mae’r blaenoriaethau’n cynnwys safon newydd wedi’i chysoni â chefndir cymdeithasol economaidd ar gyfer y DU gyfan ar gyfer casglu data ar-lein; safon newydd wedi’i chysoni â statws priodasol ar gyfer casglu data ar-lein; safon newydd wedi’i chysoni ag anabledd ar gyfer casglu data ar-lein; safon newydd wedi’i chysoni ag ethnigrwydd ar gyfer casglu data ar-lein; adolygiad cychwynnol o’r safon cyfeiriadedd rhywiol; a diweddaru’r tudalennau gwe cysoni ar ryw i adlewyrchu cyfres o ganllawiau technegol presennol ar gyfer casglwyr data.
- parhau i weithredu Strategaeth Arolwg y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) ac ehangiadau casglu data eraill mewn adrannau megis yr Adran Addysg, yr Adran Drafnidiaeth, y Swyddfa Myfyrwyr, a Llywodraethau Cymru a’r Alban i lenwi bylchau data, gan gynnwys y bobl hynny sy’n byw y tu allan i gartrefi preifat. Bydd y SYG yn gwerthuso effaith gweithredu Cynllun Arolwg Addasol ar yr Arolwg Gweithlu wedi’i drawsnewid i lywio unrhyw newidiadau yn y dyfodol o ran gorsamplu neu dargedu casglu data ar arolygon eraill ymhellach.
- ymchwil i ddefnydd cynyddol o ddata gweinyddol mewn adrannau megis Cyllid a Thollau EF, y Swyddfa Gartref, yr AdranFfyniant Bro, Tai a Chymunedau, yr Adran Ynni, Diogelwch a Sero Net, Llywodraeth yr Alban, Asiantaeth Ystadegau ac Ymchwil Gogledd Iwerddon, y Weinyddiaeth Cyfiawnder ac yn y SYG yng nghyd-destun cynllunio system y dyfodol ar gyfer cynhyrchu ystadegau poblogaeth, mudo ac ystadegau cymdeithasol.
- parhau i gynyddu cydweithredu ar draws system ystadegol y DU a nodi cyfleoedd i gydweithio, gan gynnwys gyda’r gweinyddiaethau datganoledig, a chyda’r SYG yn chwarae rhan gynyddol ragweithiol wrth hwyluso hyn drwy Is- bwyllgor Gwasanaeth Ystadegol newydd y Llywodraeth ar Ddata Cynhwysol.
- datblygu ymhellach ddulliau ac ymagweddau cysylltu data, a chyflwyno fersiynau o’r Gwasanaeth Data Integredig (GID) yn y dyfodol i alluogi dadansoddiad croestoriadol gwell o setiau data sy’n gysylltiedig ar draws sefydliadau’r llywodraeth, gan gynnwys datblygu prototeip yr Ased Data Cydraddoldeb (EDA) i’r cam nesaf. Bydd hyn yn iteraidd yn dod ag ystod o setiau data hydredol, lefel uchaf erioed a ddelir ar draws y llywodraeth at ei gilydd, gan alluogi dadansoddiad mwy cadarn a manwl o gydraddoldeb.
Back to top
Ymrwymiadau’r dyfodol ar ymddiriedaeth – Egwyddor Data Cynhwysol 1
Creu amgylchedd o ymddiriedaeth a dibynadwyedd sydd yn caniatáu ac yn annog pawb i gyfrif a chael eu cyfrif yn nata a thystiolaeth y DU.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i arwain Grŵp Gorchwyl a Gorffen i fynd i’r afael ag argymhelliad ‘contract cymdeithasol’ y Tasglu Data Cynhwysol, gyda’r nod o fwrw ymlaen â chanfyddiadau ymchwil gyda phobl ifanc am yr hyn sy’n ysbrydoli eu hymddiriedaeth a beth yw eu hanghenion gwybodaeth penodol ynghylch rhannu data personol. Bydd penderfyniadau’n cael eu gwneud yn ystod haf 2023 ynghylch y camau nesaf, yn seiliedig ar gyngor grŵp Gorchwyl a Gorffen y prosiect sy’n cynnwys arbenigwyr annibynnol a chynrychiolwyr o’r gweinyddiaethau datganoledig.
- Bydd Kings College London yn parhau i ddefnyddio Citizen Science i gasglu data gyda chymunedau yn 2023. Mae’r garfan gyntaf o brosiectau gwyddoniaeth dinasyddion wedi’i recriwtio, a bydd yn dechrau gweithio ym mis Mehefin, gyda phrosiectau’n dod i ben yn Rhagfyr. Maent yn cwmpasu 35 o brosiectau i gyd, tri ohonynt wedi’u lleoli yn y DU, yn gweithio ar fioamrywiaeth, hygyrchedd a symudedd trefol.
- Fel rhan o gynlluniau ar gyfer ymgynghori ac ymgysylltu ynghylch argymhelliad yr Ystadegydd Gwladol ar drawsnewid ystadegau am y boblogaeth, bydd Hyb Ymgysylltu SYG, trwy rwydweithiau o elusennau, arweinwyr cymunedol grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol a fforymau megis Cynulliad SYG, yn gweithio gyda sefydliadau cynrychioli gwahanol rannau o gymdeithas yn 2023, gan gymryd rhan yn benodol mewn trafodaethau am y cynlluniau hyn ar gyfer y dyfodol.
- Mae’r SYG wrthi’n gwneud gwaith darganfod sy’n archwilio gwahanol ffyrdd o ymgysylltu â grwpiau cymunedol heb gynrychiolaeth ddigonol yng nghyd- destun arolygon cartrefi gwirfoddol. Disgwylir gweithredu dulliau newydd yn seiliedig ar y canfyddiadau rhwng 2024 a 2025.
- Mae modiwl hyfforddi newydd i godi ymwybyddiaeth ac adeiladu sgiliau mewn arferion recriwtio cynhwysol yn cael ei gynllunio i’w dreialu ymhlith y rheini sydd yn rolau Rheolwr Maes Arolygon Cymdeithasol y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG). Unwaith y caiff ei gyflawni yn 2023, bydd SYG yn gwerthuso ei effaith gyda’r bwriad o ddefnyddio’r arferion ar gyfer yr holl recriwtio yn y SYG.
- Bydd Swyddogaeth Ddadansoddi’r Llywodraeth a’r SYG yn parhau â mentrau hyfforddi a mentora gyda’r nod o gynyddu amrywiaeth y gweithlu. Mae hyn yn cynnwys cyflwyno rhaglen ddysgu a datblygu newydd ar gyfer dadansoddwyr o gefndiroedd economaidd-gymdeithasol is a fydd yn cael ei lansio ym mis Mai 2023.
- Mae Unedau Tystiolaeth Cydraddoldeb, Hil ac Anabledd Llywodraeth Cymru yn ymchwilio i’r rhwystrau sylfaenol i gasglu, dadansoddi ac adrodd ar ddata cydraddoldeb ar draws cyrff sector cyhoeddus Cymru. Y nod craidd yw darparu sylfaen dystiolaeth i’r Unedau i’w galluogi i gydlynu ac annog gwell casglu data cydraddoldeb yn seiliedig ar dystiolaeth.
- Bydd Llywodraeth yr Alban yn rhoi gwaith ystod eang ar waith i wella cynwysoldeb data a thystiolaeth, fel yr amlinellir yn y Strategaeth Tystiolaeth Cydraddoldeb 2023 i 2025, a ddatblygwyd yn dilyn ymgynghoriad cyhoeddus yn 2022.
- O fis Ebrill 2023, bydd Arolwg Defnydd Amser y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn dod yn rhan o’r Ganolfan Ragoriaeth Ystadegau Economaidd. Yn ystod 2023, cynhelir adolygiad o arolwg SYG ochr yn ochr ag arolygon defnydd amser eraill i edrych ar gynllun arolygon, casglu data, ymateb ac addasrwydd offerynnau ar gyfer gwahanol grwpiau poblogaeth. Bydd y canfyddiadau a’r ymchwil atodol ynghylch defnyddwyr yn sail i’r dull a ddefnyddir ar gyfer 2024 a thu hwnt.
- Fel rhan o raglen trawsnewid arolygon cymdeithasol SYG, bydd y SYG yn ystyried sut y gellir gwella ymgysylltiad cymunedol â grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol. Maent hefyd yn anelu at atgyfnerthu a chyflwyno mecanweithiau newydd ar gyfer diwallu anghenion cynwysoldeb ymatebwyr wrth iddynt gasglu data.
- Mae’r Sefydliad Cenedlaethol dros Ymchwil Iechyd (NIHR) yn cyhoeddi data amrywiaeth i daflu goleuni ar unrhyw rwystrau yn ei systemau neu ragfarnau yn ei brosesau sy’n arwain at dangynrychioli rhai grwpiau yn ei ymchwil. Yn ystod 2023, bydd eu casgliad data amrywiaeth yn cael ei ehangu i gynnwys yr holl nodweddion gwarchodedig sydd wedi’u cynnwys yn y Ddeddf Cydraddoldeb (2010). Bydd ei adroddiad data amrywiaeth nesaf yn cael ei gyhoeddi yn 2026 er mwyn gallu dadansoddi tueddiadau tra’n caniatáu digon o amser i’r ymyriadau y maent wedi’u cyflwyno i wella cynwysoldeb gael effaith.
- Mae Consortiwm Trais, Iechyd a Chymdeithas (VISION) (City, Prifysgol Llundain) a ariennir gan Bartneriaeth Ymchwil Atal Ymchwil ac Arloesi’r DU (UKRI-PRP) wedi ymchwilio i rwystrau i ddatgelu trais sy’n effeithio ar boblogaethau lleiafrifol. Disgwylir i bapur briffio yn seiliedig ar y canfyddiadau gael ei gyhoeddi yng ngwanwyn 2023.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar weithio systemig – Egwyddor Data Cynhwysol 2
Cymryd ymagwedd system gyfan, gan weithio mewn partneriaeth ag eraill i wella cynwysoldeb data a thystiolaeth y DU.
- Bydd Pwyllgor Cynghori Data Cynhwysol yr Ystadegydd Gwladol yn parhau i ddarparu monitro allanol, tryloyw o gynnydd.
- Mewn cydweithrediad â rhanddeiliaid ar draws Gwasanaeth Ystadegol y Llywodraeth (GSS), cafodd is-bwyllgor arbennig ar adrodd data cynhwysol i’r Pwyllgor Dadansoddi a Gwerthuso GSS ei gynnull am y tro cyntaf ym mis Mai 2023. Bydd yn elwa ar gyngor Pwyllgor Ymgynghorol Data Cynhwysol yr Ystadegydd Gwladol wrth ddatblygu cynlluniau ar gyfer cyflawni’r ymrwymiadau a wnaed yn y Cynllun Gweithredu.
- Bydd y Pwyllgor Rhyngweinyddol yn parhau i gefnogi gwella cynwysoldeb data trwy ei raglen waith a gaiff ei monitro’n chwarterol.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn adeiladu ar y momentwm a enillwyd yn 2022 i gryfhau ei rôl gynnull ar draws system ystadegol y DU, gan gynnwys drwy’r mecanweithiau llywodraethu a amlinellwyd.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn bwrw ymlaen â’r broses ffurfiol o gynnig Grŵp Dinasoedd y Cenhedloedd Unedig ar Ddata Cynhwysol newydd yn 2023. Bydd hyn yn cynnwys archwilio a chysylltu â grwpiau perthnasol y Cenhedloedd Unedig i gymeradwyo Grŵp Dinasoedd y Cenhedloedd Unedig (CU), gan wneud cais i cynnal digwyddiad ochrol yng Nghomisiwn Ystadegol y Cenhedloedd Unedig ym mis Mawrth 2024; a lobïo meddal y grŵp mewn digwyddiadau a chynadleddau rhyngwladol perthnasol, er enghraifft, cyfarfod arbenigol Comisiwn Economaidd Ewrop y Cenhedloedd Unedig (UNECE) ar ledaenu a chyfathrebu ystadegau ym mis Hydref 2023.
- Yn 2023, bydd y SYG yn ymgysylltu â Rhwydwaith y Siarter Data Cynhwysol (IDC) i godi ymwybyddiaeth yn rhyngwladol o Argymhellion y Tasglu Data Cynhwysol. Bydd y SYG yn defnyddio’r Rhwydwaith Siarter Data Cynhwysol fel fforwm ar gyfer rhannu diweddariadau a dysgu o’r gwaith sy’n cael ei wneud ledled y DU i wneud data’n fwy cynhwysol.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i nodi a hwyluso rhannu gwybodaeth ar draws cynhyrchwyr ystadegol.
- Mae’r SYG yn bwriadu cyhoeddi pecyn cymorth i’w ddefnyddio gan ddadansoddwyr ar draws y llywodraeth i gynnwys cwestiynau ansawdd data gweinyddol hanfodol i’w hystyried wrth ddadansoddi a phrosesu data gweinyddol at ddibenion ystadegol, yn ogystal â chwestiynau i’w gofyn i gyflenwyr data am ansawdd data gweinyddol. Byddant hefyd yn cynnal ymchwil pellach i nodi dulliau ar gyfer archwilio ansawdd, cynwysoldeb a chynrychioldeb mewn data gweinyddol at ddibenion ystadegol.
- Bydd y Fatherhood Institute yn parhau â’i brosiect Contemporary Fathers in the UK a ariennir gan Sefydliad Nuffield, gan ymgysylltu â sefydliadau ymchwil ac ystadegol cenedlaethol i wella amlygrwydd a gwahaniaethu tadau mewn setiau data ystadegol cenedlaethol ar raddfa fawr. Bydd y prosiect nawr yn cael ei gwblhau yn hydref 2023.
- Yn 2024, bydd y Swyddfa Myfyrwyr yn cyhoeddi data a dadansoddiadau ar broffil, profiadau a chanlyniadau myfyrwyr sydd wedi cael profiad o ofal, yn seiliedig ar ddata a gasglwyd gan ddefnyddio diffiniad a wellwyd yn ddiweddar.
- Bydd y Weinyddiaeth Gyfiawnder (MoJ) yn parhau â’i rhaglenni cymrodoriaeth, gan ymgorffori academyddion yn y Weinyddiaeth Gyfiawnder i gynnal prosiectau ymchwil trawsbynciol, a chysylltu ffynonellau data gwahanol i ddarparu mewnwelediadau newydd fel rhan o’r Data a ariennir gan y DU ar gyfer Rhaglen Data’n Gyntaf Ymchwil Data Gweinyddol (ADR).
- Bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn parhau i archwilio menter ariannu ar y cyd i sefydlu arolwg o bobl anabl ledled y DU sy’n canolbwyntio ar brofiadau bywyd a rhwystrau a wynebir.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar gwmpas – Egwyddor Data Cynhwysol 3
Sicrhau bod pob grŵp yn cael ei gofnodi’n gadarn ar draws meysydd allweddol o fywyd yn nata’r DU ac adolygu arferion yn rheolaidd.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau â chymariaethau gan ddefnyddio Cyfrifiad 2021 ar gyfer Cymru a Lloegr gyda data gweinyddol perthnasol i asesu pa mor gynrychiadol yw gwahanol ffynonellau data. Ochr yn ochr â hyn, bydd y SYG yn cyhoeddi ymchwil newydd yn haf 2023, ochr yn ochr â’r ymgynghoriad cyhoeddus sy’n sail i argymhelliad yr Ystadegydd Gwladol ar drawsnewid ystadegau am y boblogaeth. Bydd hyn yn cynnwys datblygiadau pellach i amcangyfrifon poblogaeth, diweddaru eu hymchwil ar ethnigrwydd a thai hyd at 2021, ac ymchwil newydd ar ddatblygu tystiolaeth ar iechyd, tai a chanlyniadau hydredol, gan gynnwys ar grwpiau heb gynrychiolaeth ddigonol megis cyn-filwyr a ffoaduriaid. Ym mis Mai 2023, bydd y SYG hefyd yn cyhoeddi papur yn trafod gwahanol ddiffiniadau a seiliau poblogaeth a fydd yn helpu ystadegau i fod yn fwy cynhwysol.
- Bydd gwaith ar ystadegau ethnigrwydd gweinyddol yn parhau, gan gynnwys ymgorffori ffynonellau data ychwanegol i wella cwmpas y boblogaeth, adolygu a mireinio’r rheol a ddefnyddir i ymdrin â chofnodion ethnigrwydd lluosog ar gyfer unigolyn, archwilio ymhellach ddulliau i addasu ar gyfer colled, ac ymgysylltu â chyflenwyr data i ddeall a gwella arferion casglu data yn well. Bydd y gwaith hwn yn cael ei ddefnyddio i lywio argymhelliad yr Ystadegydd Gwladol ar drawsnewid ystadegau am y boblogaeth. Mae gwaith i gynhyrchu ystadegau ethnigrwydd yn seiliedig ar weinyddwyr ar gyfer 2021, a fydd yn cynnwys cymariaethau lefel gyfanredol a lefel cofnodion â Chyfrifiad 2021, a diweddaru ystadegau tai gweinyddol yn ôl ethnigrwydd hyd at 2021, wedi’i gynllunio ar gyfer adeg yn ddiweddarach yn 2023.
- Bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn parhau i weithio i fynd i’r afael â bylchau data ethnigrwydd a nodwyd fel rhan o’r camau gweithredu a argymhellir yn adroddiad Prydain Gynhwysol.
- Bydd Consortiwm Trais, Iechyd a Chymdeithas (VISION) (City, Prifysgol Llundain) a ariennir gan Bartneriaeth Ymchwil Atal Ymchwil ac Arloesi’r DU (UKRI PRP) yn parhau i ddatblygu offeryn Risg o Tuedd i’w gymhwyso i’r defnydd o ddata ynghylch ethnigrwydd a statws mewnfudo. Bydd yr offeryn hwn yn cael ei dreialu a’i adolygu’n feirniadol gan ymchwilwyr trwy 2023 a 2024 a bydd yn cael ei gyhoeddi erbyn diwedd 2024.
- Bydd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yn parhau i adolygu setiau data a phynciau allweddol a ddefnyddir yn ei Fframwaith Mesur, gan gyhoeddi strategaeth bylchau data newydd yn 2024 i lywio diwygiadau i’w Fframwaith Mesur ar gyfer iteriadau’r dyfodol o’u hadroddiad a gyhoeddir yn rheolaidd, ‘A yw Prydain yn Decach?’.
- Bydd yr Adran Drafnidiaeth yn cyflwyno maint sampl cynyddol ar ei Harolwg Teithio Cenedlaethol o 2023 i ddiwallu’r angen am ddata mwy cadarn ac amserol ar gyfer dadansoddi rhai grwpiau demograffig penodol.
- Bydd y Swyddfa Gartref yn gweithio gyda’r SYG i gynnal dadansoddiad o droseddau casineb gan ddefnyddio set ddata gyfun aml-flwyddyn o Arolwg Troseddau Cymru a Lloegr, y disgwylir iddo gael ei gyhoeddi yn 2025.
- Bydd y Swyddfa Myfyrwyr yn parhau i gasglu data am nodweddion personol myfyrwyr addysg uwch yn well, gan gyflwyno adroddiadau ystadegol ar brofiadau a chanlyniadau yn 2024.
- Bydd Cyllid a Thollau EF yn parhau i werthuso opsiynau ar gyfer cynnwys gwybodaeth ddemograffig ychwanegol fel rhan o’u gwaith casglu data gweinyddol, a disgwylir i’r argymhellion cychwynnol gael eu cytuno erbyn canol 2023.
- Bydd consortiwm UKRI PRP VISION yn parhau i ddatblygu fframwaith mesur ar gyfer nodweddion gwarchodedig, yn seiliedig ar ganfyddiadau asesiad o ddata a gasglwyd gan Arolwg Troseddu Cymru a Lloegr, cofnodion meddygol, data arolwg iechyd meddwl, data’r heddlu a gwasanaethau arbenigol. Bydd y fframwaith drafft yn cael ei gyflwyno er mwyn ymgynghori ymhellach gyda defnyddwyr data a darparwyr yn ystod 2023.
- Mae’r Weinyddiaeth Gyfiawnder yn cwmpasu gwaith cwmpasu i wella’r broses o gasglu data anabledd a gesglir yn y systemau data carchardai a phrawf. Bydd hyn yn sicrhau aliniad â’r safonau wedi’u cysoni a’r ddeddfwriaeth, ac yn cefnogi monitro, datblygu polisi a darparu gwasanaethau’n weithredol.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) a’r Swyddfa Gartref yn parhau i gydweithio i fireinio ystadegau ymfudo yn seiliedig ar ddata gweinyddol y Swyddfa Gartref. Yn benodol, maent yn y camau cynnar o ddatblygu dull o ddefnyddio data gweinyddol y Swyddfa Gartref i amcangyfrif patrymau mudo deiliaid fisa’r UE a gwladolion eraill yr UE sydd â statws sefydlog yn y DU o dan Y Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE.
- Bydd y Swyddfa Gartref yn parhau i weithio gyda’r SYG ar astudiaeth garfan Canlyniadau Integreiddio Ffoaduriaid (RIO). Gan adeiladu ar yr iteriad cyntaf o RIO, bydd yr iteriad nesaf yn cysylltu data Cyfrifiad 2021 â’r Astudiaeth Garfan. Yn amodol ar gyllid, mae cynlluniau hefyd yn cynnwys ymestyn yr astudiaeth i grwpiau ffoaduriaid eraill, er enghraifft, Wcrain neu Affganistan.
- Bydd y SYG hefyd yn archwilio sut i ehangu’r astudiaeth Deilliannau Integreiddio Ffoaduriaid i gynnwys data nad ydynt wedi’u casglu trwy gysylltu data gweinyddol, megis canfyddiadau ar gymorth a mynediad at wasanaethau, iechyd a lles.
- Mae’r Swyddfa Gartref yn gweithio gyda’r Adran ar gyfer Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau a’r Gymdeithas Llywodraeth Leol i ddatblygu ystadegau mudo chwarterol ar lefel leol, gan gefnogi dull seiliedig ar le fel y gall cymunedau lleol ac eraill ddefnyddio’r data hyn i ddeall ac ymateb i anghenion lleol. Mae gwaith pellach wedi’i gynllunio hefyd i ddefnyddio’r data i nodi ac asesu anghenion lleol megis y ffordd orau o gefnogi adsefydlu ac integreiddio ceiswyr lloches a ffoaduriaid, i lywio polisïau ac ymatebion gweithredol.
- Yn 2023, bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i ganolbwyntio ar “Gynwysoldeb drwy Ddylunio” fel rhan o’i strategaeth arolwg, gan gynnwys
datblygu canllawiau erbyn diwedd y flwyddyn ar sut i ymgorffori cynwysoldeb a hygyrchedd yn rhagweithiol mewn arolygon. Bydd hyn hefyd yn cynnwys lansio dwy strategaeth parth-benodol — ar gyfer arolygon Busnes a Chymdeithasol — yn gynnar yn 2023 i 2024. - Bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn parhau i archwilio menter ariannu ar y cyd i sefydlu arolwg o bobl anabl ledled y DU sy’n canolbwyntio ar brofiadau bywyd a rhwystrau a wynebir.
- Bydd y Swyddfa Gartref yn parhau i archwilio ffyrdd o wella’r broses o gasglu data nodweddion personol yn eu holl gasgliadau data, gan gynyddu ymwybyddiaeth o bwysigrwydd casglu’r data hyn a meithrin mwy o ymrwymiad i gasglu hyn ar ddechrau system neu broses.
- Bydd canfyddiadau ymchwil SYG i ddeall sut mae data ar nodweddion personol yn cael eu casglu gan gyflenwyr data yn cyfrannu at yr ymgynghoriad arfaethedig ar argymhelliad yr Ystadegydd Gwladol ar drawsnewid ystadegau am y boblogaeth.
- Fel rhan o drawsnewid ystadegau am y boblogaeth, bydd y SYG yn parhau i archwilio rôl arolygon cartrefi i gasglu data ar nodweddion gwarchodedig lle nad oes unrhyw botensial neu dim ond potensial cyfyngedig mewn data gweinyddol a bydd hyn yn cael ei ystyried fel rhan o’r ymgynghoriad defnyddwyr y bwriedir ei gynnal yn 2023.
- Yn dilyn gwaith cwmpasu mewn perthynas ag amcangyfrif poblogaethau nad ydynt yn preswylio mewn cartrefi preifat, cyhoeddodd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) adolygiad tystiolaeth o ddata presennol ar ddigartrefedd ‘cudd’ ledled y DU ym mis Mawrth 2023, gan amlygu’r cymhlethdodau a’r bylchau data mewn perthynas â’r boblogaeth hon. Yn amodol ar gyllid, bydd y SYG yn treialu’r dull a awgrymwyd gan ei hymchwil i ganfod maint y menywod sy’n profi digartrefedd “cudd” ledled y DU.
- Bydd Llywodraeth Cymru’n parhau i weithio i sefydlu casgliad data digartrefedd ar lefel unigolion. Mae prosiect peilot ar gyfer rhannu samplau o ddata presennol yn cael ei gynnal gydag awdurdodau lleol, gyda’r nod o gytundeb i rannu data cychwynnol erbyn canol 2023. Yn dilyn cylch cychwynnol o ymgysylltu ag awdurdodau lleol, bydd manyleb data’n parhau i gael ei datblygu yn ystod 202.
- Mae Llywodraeth yr Alban ar hyn o bryd yn y broses o gomisiynu ymchwil i ddigartrefedd cudd er mwyn dod i ddealltwriaeth well o’r bobl hynny sy’n ddigartref, mewn perygl agos o fod yn ddigartref neu sy’n wynebu ansicrwydd tai ond nad ydynt yn ymddangos yn ffigurau swyddogol yr Alban. Bydd gwell dealltwriaeth o’r gwahanol lwybrau i mewn ac allan o ddigartrefedd yn helpu i fynd i’r afael â bylchau yn y ddarpariaeth ac yn gwneud system ddigartrefedd yr Alban yn fwy ymatebol i anghenion pobl.
- Yn seiliedig ar adolygiad lefel uchel cychwynnol o argaeledd ffynonellau data ar gyfer gwahanol sefydliadau cymunedol, a chyngor gan grŵp strategol ac arbenigwyr pwnc, bydd y SYG yn nodi grwpiau poblogaeth allweddol i ganolbwyntio arnynt, er mwyn deall yn well sut y cânt eu casglu yn nata a thystiolaeth y DU a sut y gellir gwella cwmpas y grwpiau hyn.
- Yn ystod 2022, dechreuodd y SYG adolygiad o ffynonellau data gweinyddol presennol yn ymwneud â sefydliadau cymunedol ar draws gwledydd y DU. Yn seiliedig ar ganfyddiadau adolygiad lefel uchel cychwynnol o ffynonellau data sydd ar gael ar gyfer gwahanol sefydliadau cymunedol a grwpiau poblogaeth dros dro, megis pobl sy’n profi digartrefedd, bydd y SYG yn gwerthuso dichonoldeb a gwerth casglu data arolwg o’r poblogaethau hyn.
- Yn ystod 2023, bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn cynnal ymchwil defnyddwyr i ddeall anghenion defnyddwyr ar gyfer casglu ethnigrwydd o fewn yr Arolwg Disgwyliadau Rheolwyr.
- Bydd Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) yn bwrw ymlaen â’r gwaith o ddatblygu ei Strategaeth Ymgysylltu â Defnyddwyr.
- Bydd yr Adran Cymunedau’n parhau i ddatblygu gwaith i ddatblygu strategaethau i wella cynhwysiant cymdeithasol ar gyfer Gweithrediaeth Gogledd Iwerddon. Bydd y rhain yn canolbwyntio ar anabledd, cydraddoldeb rhywedd, LGBTQI+ a thlodi.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar ddadgyfuno – Egwyddor Data Cynhwysol 4
Gwella seilwaith data’r DU i alluogi dadgyfuno cadarn a dibynadwy a dadansoddi croestoriadol ar draws yr ystod lawn o grwpiau a phoblogaethau perthnasol, ac ar lefelau gwahanol o ddaearyddiaeth.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn datblygu gwaith a amlinellir yn y cynllun gwaith dadansoddi ystadegau is—genedlaethol, gan gynhyrchu ystadegau is—genedlaethol mwy amserol, gronynnog a chyson sy’n ymwneud ag amrywiaeth o bynciau gan gynnwys lles, llesiant a thai, troseddu a chyfiawnder, ac iechyd a gofal cymdeithasol.
- Mewn ymateb i’w hymgynghoriad ar wefan Ffeithiau a Ffigurau Ethnigrwydd, mae Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet wedi ymrwymo i weithio gydag adrannau i wella maint y setiau data a lleihau’r defnydd o ddosbarthiadau deuaidd gwyn/heblaw am wyn.
- Mae’r Adran Addysg wedi dechrau casglu data Cynllun Addysg, Iechyd a Gofal (EHC) yn orfodol ar lefel y plentyn yn hytrach na data cyfanredol ar lefel Awdurdod Lleol. Bydd y cyhoeddiad cyntaf tua diwedd gwanwyn 2023. Bydd y gwaith o gasglu’r data hyn yn orfodol yn parhau yn y dyfodol.
- Yn 2023 i 2024, bydd yr Adran dros Ddiwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon, mewn partneriaeth â Chyngor Celfyddydau Lloegr, yn cynyddu maint y sampl ar gyfer yr Arolwg Cyfranogi i 175,000, gan alluogi cynhyrchu amcangyfrifon ar lefel Awdurdodau Lleol.
- Yn 2023, bydd yr Adran dros Ddiwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon hefyd yn cyhoeddi ymchwil i addasrwydd defnyddio dull sy’n seiliedig ar fodel i gael metrigau lefel Awdurdod Lleol ar gyfer yr Arolwg o Fywyd Cymunedol.
- Bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn cyhoeddi data a dadansoddiadau o’r Arolwg Adnoddau Teuluol 2022 i 2023 wedi’i atgyfnerthu ym mis Mawrth 2024. Mae’r hwb i sampl yr Arolwg Adnoddau Teuluol yn cael ei adolygu ar ôl dychwelyd at darged o gyflawni 20,000 o aelwydydd o fis Ebrill 2023 ymlaen.
- Ar hyn o bryd mae Llywodraeth Cymru’n datblygu cynlluniau ar gyfer Arolwg Cenedlaethol Cymru ar gyfer 2024 i 2025. Yn ystod 2023 i 2024 byddant yn parhau i weithio i adolygu dull yr arolwg, gan edrych ar gyfleoedd i roi hwb i samplau a chysylltu data i wella maint y data.
- Mae Unedau Cydraddoldeb, Hil ac Anabledd Llywodraeth Cymru ar hyn o bryd yn nodi cyfleoedd ar gyfer hwb i samplau a chysylltu data, i wella manylder y data fel rhan o’r prosiect a ddechreuodd ddiwedd 2022, ac sydd bellach yn y cam cwmpasu a datblygu.
- Yn dilyn cyflwyno ei Chynllun Arolygon Addasol (ASD) ar gyfer yr Arolwg o’r Llafurlu wedi’i Weddnewid ym mis Tachwedd 2022, bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn gwerthuso ei effaith i lywio unrhyw newidiadau yn y dyfodol o ran gorsamplu neu dargedu casglu data ymhellach. Disgwylir canlyniadau o iteriad cyntaf yr ASD o fis Mai 2023.
- Bydd yr Adran Addysg yn parhau i ddefnyddio gorsamplu targedig o grwpiau gyda chyfraddau ymateb hanesyddol is yn ei Harolwg Panel Rhieni, Disgyblion a Dysgwyr yn ystod y flwyddyn academaidd 2022 i 2023.
- Bydd yr Adran Addysg yn parhau i gyflawni gorsamplo targedig o grwpiau difreintiedig yn ei hastudiaethau carfan Plant y 2020au (EOPS-A), Pum i Ddeuddeg (EOPS-B) a Thyfu i Fyny yn y 2020au (EOPS-C). Bydd gwaith maes a chyflwyno’r data yn parhau drwy gydol 2023, gyda chanlyniadau’r don gyntaf yn cael eu cyhoeddi yn 2024.
- Yn dilyn canfyddiadau dadansoddiad cychwynnol ar y data nodweddion gwarchodedig sydd ar gael ar gyfer yr arolwg Unigolion, Busnesau Bach ac Asiantau (ISBA), mae Cyllid a Thollau EF yn bwriadu cynnal astudiaeth ddichonoldeb lawn i asesu’r potensial i gynyddu cynrychiolaeth grwpiau lleiafrifoedd ethnig.
- Mae Unedau Tystiolaeth Cydraddoldeb, Hil ac Anabledd Llywodraeth Cymru yn cynnal astudiaeth ddichonoldeb i asesu a fydd cynyddu maint y sampl ar gyfer grwpiau lleiafrifol trwy orsamplu wedi’i dargedu yn gwella argaeledd, ansawdd a manylder y data cydraddoldeb a gesglir gan Arolwg Cenedlaethol Cymru.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i weithio mewn partneriaeth â Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet i ddatblygu Ased Data Cydraddoldeb, gan ddwyn ynghyd yn ailadroddol ystod o setiau data hydredol, lefel uchaf erioed a gedwir ar draws y llywodraeth, gan alluogi dadansoddiad mwy cadarn a manwl o gydraddoldeb. Yn ystod 2023 i 2024, gan adeiladu ar wersi a ddysgwyd wrth ddatblygu’r prototeip yn y Gwasanaeth Ymchwil Diogel (SRS), bydd data Tŷ’r Cwmnïau yn cael eu cysylltu fel y bo’n briodol â data Cyfrifiad 2021 fel rhan o ddatblygiad parhaus y Gwasanaeth Data Integredig (IDS). Bydd blaenoriaethau ar gyfer iteriadau o’r Ased Data Cydraddoldeb yn y dyfodol a chynnwys newidynnau pellach hefyd yn cael eu hystyried.
- Bydd y SYG yn cyhoeddi canlyniadau dadansoddiad croestoriadol parhaus o Gyfrifiad 2021 ar gyfer Cymru a Lloegr yn ystod 2023 i 2024.
- Bydd y SYG yn parhau â’i gwaith rhwng 2023 a 2024 gan ddefnyddio setiau data cysylltiedig i alluogi dadansoddiad mwy gronynnog a chroestoriadol o symudedd cymdeithasol, wedi’i lywio gan ymgysylltu â rhanddeiliaid a diddordeb defnyddwyr.
- Fel rhan o gyhoeddi’r fframwaith dangosyddion cyfalaf dynol, roedd y SYG yn bwriadu cynnal dadansoddiad croestoriadol yn 2022 ar yr hyn sy’n ysgogi caffael gwybodaeth a sgiliau gydol oes. Gohiriwyd hyn gyda’r fframwaith dangosyddion, casglu data a dadansoddi bellach i’w ddisgwyl yn 2023 i 2024.
- Yn 2023, bydd Natural England, corff hyd braich o Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) yn cyhoeddi adroddiad ar effaith ethnigrwydd ac anabledd ar fynediad i’r amgylchedd naturiol yn seiliedig ar yr Arolwg Pobl a Natur.
- Mae Natural England yn bwriadu gwella dadansoddiad croestoriadol o’r Arolwg Pobl a Natur, yn amodol ar gytuno ar gyllid.
- Bydd y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yn cyhoeddi’r iteriad nesaf o A yw Prydain yn Decach?, a fydd yn amlinellu canfyddiadau dadansoddiadau croestoriadol mewn perthynas â’r farchnad lafur, tlodi ac iechyd.
- Bydd Llywodraeth Cymru’n datblygu gwaith a amlinellir yn ei Strategaeth Tystiolaeth Cydraddoldebau. Mae hyn yn cynnwys gwaith gan yr Uned Tystiolaeth Gwahaniaethau ar sail Hil i fesur effaith Cynllun Gweithredu Gwrth- hiliol Cymru, i ddeall a yw wedi gwneud newid gwirioneddol i fywydau a phrofiadau pobl. Mae asesiad cychwynnol a fframwaith ar gyfer mesur newid yn cael eu datblygu.
- Bydd yr Uned Tystiolaeth Gwahaniaethau ar sail Hil Llywodraeth Cymru’n treialu ymchwil ar nodweddion gwarchodedig byrddau Cyrff Sector Cyhoeddus. Mae offeryn casglu data wedi’i ddatblygu ac mae cyhoeddi wedi’i amserlennu ar gyfer gaeaf 2023.
- Bydd y SYG yn parhau i weithio gyda Chofnodion Cenedlaethol yr Alban ac Asiantaeth Ystadegau ac Ymchwil Gogledd Iwerddon i gytuno ar ddull o gyflawni dadansoddiadau DU gyfan o’r cyfrifiadau.
- Mae’r Weinyddiaeth Gyfiawnder wedi diwygio ei dadansoddiad croestoriadol i ddarparu asesiad cadarn i weld a oes effeithiau croestoriadol ac i ba raddau, y byddant yn ei gyhoeddi ym Mwletin Amrywiaeth y Farnwriaeth ym mis Gorffennaf 2023.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau â’r gwaith o drawsnewid ystadegau am y boblogaeth. Mae hyn yn cynnwys ymgynghoriad cyhoeddus newydd sydd wedi’i gynllunio ar gyfer haf 2023, a fydd yn gofyn i ba raddau y mae’r cynnig yn diwallu anghenion defnyddwyr, a beth ddylai gael ei flaenoriaethu mewn ymchwil barhaus. Bydd canlyniadau’r ymgynghoriad yn llywio argymhelliad gan yr Ystadegydd Gwladol ar ddyfodol ystadegau poblogaeth ac ymfudo yng Nghymru a Lloegr.
- Er mwyn mireinio ymhellach weithrediad cyffredinol Strategaeth Arolwg y SYG a ddechreuodd yn 2022, bydd gwaith yn dechrau ddiwedd gwanwyn 2023 i ddatblygu dwy strategaeth parth-benodol ar gyfer arolygon Busnes a Chymdeithasol.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar gysyniadau – Egwyddor Data Cynhwysol 5
Sicrhau priodoldeb ac eglurder ynghylch y cysyniadau sy’n cael eu mesur ar draws yr holl ddata a gesglir.
Mae gan yr Egwyddor Data Cynhwysol hon synergeddau ag Egwyddor Data Cynhwysol 7 ar Gysoni. Ceir rhagor o wybodaeth yn yr adran Ymrwymiadau’r Dyfodol honno.
- Yn 2022, ystyriodd Llywodraeth Cymru ffyrdd o gydgynhyrchu a gweithio ochr yn ochr â phobl anabl i ddatblygu tystiolaeth yn unol â’r model cymdeithasol o anabledd, gan gynnwys cynnal adolygiad o lenyddiaeth a cheisio cyngor gan eu Tasglu Hawliau Anabledd. Yn seiliedig ar y canfyddiadau, maent yn bwriadu comisiynu gwaith i ddatblygu theori newid yng ngwanwyn 2023.
- Bydd Swyddfa’r Cabinet yn parhau i weithio gydag Adrannau’r Llywodraeth a’r Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) i ddeall a gwella cyfraddau datgan cefndir economaidd-gymdeithasol gweithlu’r Gwasanaeth Sifil. Bydd y data hyn wedyn yn cael eu defnyddio i ddatblygu dull a ysgogir gan ddata ac a arweinir gan dystiolaeth i wella cynhwysiant o fewn y Gwasanaeth Sifil.
- Mae’r Adran ar gyfer Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau wedi gweithio’n agos gyda grwpiau Partneriaeth Gwybodaeth Ganolog a Lleol (CLIP) yr awdurdod lleol, gan adolygu gofynion data newydd. Ym mis Rhagfyr 2022, cymeradwywyd newidiadau i ddadansoddiadau cenedligrwydd ar gyfer casglu data ystadegau digartrefedd (H-CLIC) ac o fis Ebrill 2023 bydd yn cynnwys dadansoddiadau ar gyfer y rhai sy’n dychwelyd neu’n cyrraedd o Syria, Afghanistan, Hong Kong neu Wcráin.
- Mae’r Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) wedi cyflwyno dull ymatebydd- ganolog i ddyluniad ei harolygon o’r dechrau i’r diwedd, gyda’r nod o wneud profiad yr arolwg yn berthnasol, yn ddealladwy ac yn briodol i ymatebwyr. Yn 2022, defnyddiwyd y dull hwn yn benodol wrth ddatblygu’r Arolwg o’r Llafurlu wedi’i Drawsnewid. Bydd y SYG nawr yn adolygu canlyniadau’r dull hwn a’r mewnwelediadau a gynhyrchwyd i lywio sut y gellir ei gyflwyno i arolygon eraill.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i gyflawni Cynllun Cysoni Gwasanaeth Ystadegol y Llywodraeth (GSS), sy’n crynhoi’r cynlluniau ar gyfer adolygu a diweddaru safonau, diffiniadau a chanllawiau wedi’u cysoni. Gweler Egwyddor Data Cynhwysol 7 am ragor o wybodaeth.
- Fe wnaeth y Swyddfa Weithredol yng Ngogledd Iwerddon ddrafftio canllawiau ar fonitro poblogaethau ethnig er mwyn darparu fframwaith safonol i helpu cyrff cyhoeddus i gasglu gwybodaeth mewn modd cyson ond hyblyg, gan wella darpariaeth gwasanaethau a chydraddoldeb i wahanol boblogaethau
ethnig a mudol sy’n byw yng Ngogledd Iwerddon. Cafodd y canllawiau drafft eu cynhyrchu a’u hystyried yn ystod 2022, a’u gweithredu a’u cyhoeddi yn 2023 yn amodol ar gytundeb gan yr holl gyrff perthnasol.
- Yn 2023, bydd Cyllid a Thollau EM (CThEM) yn dechrau adolygiad o fetadata sy’n ymwneud â’r ystadegau swyddogol y maent yn eu cynhyrchu a bydd yn gwella’r wybodaeth gyhoeddedig am sut y casglwyd data, lle bo angen.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i gyhoeddi gwybodaeth am y ffynonellau data gweinyddol a ddefnyddiwyd i drawsnewid ystadegau am y boblogaeth, gan gynnwys gwybodaeth am ansawdd y ffynonellau. Mae hyn yn adeiladu ar yr adroddiadau sydd wedi’u cyhoeddi ar ansawdd y data gweinyddol a ddefnyddiwyd ar gyfer Cyfrifiad 2021 ac ansawdd y ffynonellau data gweinyddol a ddefnyddiwyd i ddatblygu’r Set Data Poblogaeth Ystadegol ar gyfer Cymru a Lloegr. Bwriedir cyhoeddi cyhoeddiadau yn 2023, a fydd yn ymdrin â ffynonellau data a ddefnyddir mewn ystadegau poblogaeth, mudo,
incwm, addysg a thai. Bydd y cyhoeddiadau’n helpu cynhyrchwyr a defnyddwyr i ddeall cryfderau a chyfyngiadau’r ffynonellau, gan gwmpasu sut mae’r data wedi’u casglu a’u prosesu.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar dulliau – Egwyddor Data Cynhwysol 6
Ehangu’r ystod o ddulliau a ddefnyddir yn rheolaidd a chreu dulliau newydd o ddeall profiadau ar draws poblogaeth y DU.
- Yn Haf 2023, bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn ymgynghori â’r cyhoedd ar drawsnewid ystadegau am y boblogaeth. Bydd canlyniadau hyn yn llywio argymhelliad yr Ystadegydd Gwladol ar y ffordd ymlaen.
- Yn 2023, bydd ymchwil ansoddol a meintiol i lywio dealltwriaeth o gynwysoldeb data gweinyddol yn parhau, gyda chanfyddiadau o’r gwaith hwn yn cyfrannu at argymhelliad yr Ystadegydd Gwladol ar drawsnewid ystadegau am y boblogaeth.
- Mae’r SYG wedi cyhoeddi ymchwil ansoddol arloesol peilot sy’n archwilio cynwysoldeb a chynrychioldeb mewn data gweinyddol at ddibenion ystadegol yng nghyfres papurau gwaith y SYG. Bydd y SYG yn parhau i wneud ymchwil pellach i nodi dulliau meintiol ac ansoddol i archwilio ansawdd, cynwysoldeb a chynrychioldeb data gweinyddol at ddibenion ystadegol.
- Yn 2022, dechreuodd y SYG raglen o ymchwil ansoddol gyda chymunedau heb gynrychiolaeth ddigonol yn ystadegol, gan ganolbwyntio ar y rhai a amlygwyd yn argymhellion y Tasglu Data Cynhwysol. Disgwylir cyhoeddiad pellach yn hydref 2023 yn canolbwyntio ar brofiadau goroeswyr cam-drin domestig o lety ‘diogel’ dros dro yn Lloegr. Bydd cyhoeddiad arall yn dilyn yn gynnar yn 2024 ar brofiadau bywyd pobl ifanc sydd wedi’u dadleoli yn Lloegr (gan gynnwys ymfudwyr a reolir, ffoaduriaid a cheiswyr lloches).
- Bydd y SYG yn parhau i ddatblygu’r Gwasanaeth Data Integredig (IDS) drwy gydol 2023. Bydd y rhaglen yn parhau i ddatblygu offer dadansoddi newydd i helpu ymchwilwyr a dadansoddwyr i wneud y defnydd gorau o’r data yn yr IDS, gan flaenoriaethu offer ffynhonnell agored megis R a Python yn unol â’r Strategaeth Piblinell Ddadansoddol Atgynhyrchadwy (RAP).
- Yng nghyd-destun y Nodau a dangosyddion Datblygu Cynaliadwy, bydd y SYG yn archwilio’r angen am brotocol ffynonellau answyddogol ar gyfer data ansoddol i asesu addasrwydd defnyddio ffynonellau data ansoddol penodol i fonitro cynnydd tuag at agenda 2030. Rhagwelir hyn yn ystod 2023.
- Bydd y Weinyddiaeth Gyfiawnder yn datblygu gwaith i gymhwyso dulliau dadelfennu cyflog er mwyn deall yn well y ffactorau sy’n dylanwadu ar anghydraddoldeb cyflogau a gwobrwyo, gan gwmpasu dichonoldeb cymhwyso’r dull hwn i’w hadroddiad bwlch cyflog rhwng y rhywiau.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG), ynghyd â Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet, yn cwblhau ac yn cyhoeddi dadansoddiadau sy’n archwilio sut mae ethnigrwydd mamau, statws economaidd-gymdeithasol a ffactorau eraill yn dylanwadu ar farwolaethau babanod. Bydd y gwaith hwn yn caniatáu datblygu ymyriadau mwy targedig ar gyfer gwahaniaethau iechyd mamau.
- Mae’r Adran Ynni, Diogelwch a Sero Net wedi bod yn gweithio gyda’r SYG ac Administrative Data Research UK i gysylltu data o Astudiaeth Hydredol Aelwydydd y DU (Deall Cymdeithas) â data ar ddefnydd ynni cartrefi ymhlith y rhai sy’n rhoi caniatâd ar gyfer y cysylltiad. Bydd hyn yn galluogi archwilio patrymau defnydd ar gyfer gwahanol fathau o gartrefi. Disgwylir i set ddata sy’n barod ar gyfer ymchwil fod ar gael yn y Gwasanaeth Ymchwil Diogel (SRS) yn 2023.
- Yn 2022, cyhoeddodd y SYG gynllun lefel uchel ar gyfer Ased Data Cyfrifiad a fyddai’n astudiaeth gyswllt arfaethedig gwbl gynrychiadol a chynhwysol ar gyfer y boblogaeth, gan ddefnyddio data arolwg a gweinyddol perthnasol, ac astudiaethau ethnograffig. Byddai’n galluogi dadansoddiad gronynnog, hydredol o grwpiau poblogaeth amrywiol. Mae hyn wedi gosod y llwyfan ar gyfer gwaith a allai ddigwydd yn 2023 a thu hwnt, wrth aros am benderfyniadau ariannu.
- Bydd yr Adran ar gyfer Ffyniant Bro, Tai a Chymunedau yn bwrw ymlaen â gwaith peilot gyda’r Weinyddiaeth Gyfiawnder, y Swyddfa Ystadegau Gwladol a’r Adran Iechyd a Gofal Cymdeithasol gan gysylltu data digartrefedd ag amrywiaeth o ffynonellau data. Bydd y prosiectau hyn yn darparu gwybodaeth fanylach am ddigartrefedd a chysgu allan a’r berthynas â rhyddhau o’r carchar a defnyddio sylweddau, yn ogystal ag archwilio digartrefedd mynych.
- Bydd yr Adran Addysg yn parhau i gasglu data ar gyfer ei Astudiaeth Hydredol o Bobl Ifanc yn Lloegr 2, a’r rhaglen EOPS sy’n cynnwys Plant yr 2020au, Pump i Ddeuddeg, a Thyfu i Fyny yn y 2020au.
- Yng Ngogledd Iwerddon (GI) bydd gwaith yn parhau i ddatblygu cronfa ddata Canlyniadau Addysg Hydredol Gogledd Iwerddon mewn cydweithrediad â’r Adran Addysg, Adran yr Economi ac academyddion ym Mhrifysgolion y Frenhines ac Wlster.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar gysoni – Data Cynhwysol Egwyddor 7
Dylid adolygu safonau wedi’u cysoni ar gyfer grwpiau a phoblogaethau perthnasol o leiaf bob pum mlynedd a’u diweddaru a’u hehangu lle bo angen, yn unol â normau cymdeithasol newidiol ac anghenion ymatebwyr a defnyddwyr.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn chwarae rhan weithredol yn Nhasglu ar Gysyniadau a Diffiniadau Poblogaeth Comisiwn Economaidd Ewrop (UNECE) y Cenhedloedd Unedig i sicrhau bod y gwaith hwn yn llywio’r gwaith o drawsnewid ystadegau am y boblogaeth. Bydd hyn yn cynnwys ceisio ychwanegu’r gallu i gymhwyso ac adrodd ar ddiffiniadau a chysyniadau newydd yn ogystal â diffiniad safonol y Cenhedloedd Unedig “preswylydd fel arfer”. Bydd blaenoriaethau ac anghenion defnyddwyr yn cael eu deall drwy’r ymgynghoriad cyhoeddus arfaethedig yn haf 2023 ar ddyfodol ystadegau poblogaeth ac ystadegau cymdeithasol yng Nghymru a Lloegr.
- Drwy gydol 2023 a 2024, bydd Grŵp Dinas Titchfield, a arweinir gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol ar Ystadegau sy’n Gysylltiedig â Heneiddio a Data wedi’u Dadgyfuno ag Oedran, yn parhau i gydweithio â’r gymuned ryngwladol i ddatblygu canllawiau cyfeirio, gyda’r nod o gyhoeddi argymhellion yn 2025.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau â’r gwaith a amlinellwyd yn y cynllun gwaith Cysoni. Yn 2023 i 2024, maent yn bwriadu cyhoeddi:
- safon gefndir economaidd gymdeithasol newydd i’r DU gyfan wedi’i chysoni ar gyfer casglu data ar-lein
- safon newydd wedi’i chysoni â statws priodasol ar gyfer casglu data ar-lein
- safon newydd wedi’i chysoni ag anabledd ar gyfer casglu data ar-lein
- safon newydd wedi’i chysoni ag ethnigrwydd ar gyfer casglu data ar-lein
- adolygiad cychwynnol o’r safon cyfeiriadedd rhywiol a diweddaru’r tudalennau gwe cysoni ar ryw i adlewyrchu cyfres o ganllawiau technegol presennol ar gyfer casglwyr data.
- Bydd y SYG yn adolygu’r cynllun gwaith Cysoni yn gynnar yn 2024 ac yn cytuno ar strategaeth dwy flynedd newydd i adolygu’r safonau.
- Bydd y SYG yn parhau i weithio ar wella cydlyniad a chymaroldeb data ar flaenoriaethau allweddol a rennir ledled y DU a’r gweinyddiaethau datganoledig. Y blaenoriaethau presennol yw effaith pandemig y Coronafeirws ar yr economi gan gynnwys anweithgarwch economaidd, cynhyrchiant ac incwm ac enillion, swyddi gwyrdd, masnach ryngranbarthol yn dilyn ymadawiad y DU â’r Undeb Ewropeaidd, ac iechyd. Bydd y SYG yn parhau i gyhoeddi datganiadau yn 2023 gyda data cymaradwy newydd ar gyfer y DU gyfan mewn rhai pynciau ac yn esbonio’r gwahaniaethau ar draws y DU mewn eraill lle na ellir cyflawni cymaroldeb.
- Bydd SYG yn cyhoeddi diweddariad ar gynllun gwaith Cydlyniant Gwasanaeth Ystadegol y Llywodraeth ddiwedd 2023/4.
- Bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn gweithio gydag Adrannau ac asiantaethau eraill y Llywodraeth i ddeall pryd y caiff casgliadau data eu diweddaru er mwyn casglu data yn seiliedig ar y safon newydd wedi’i chysoni ag ethnigrwydd yn dilyn ei chyhoeddiad arfaethedig ar gyfer dechrau 2024.
- Mae Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn ystyried astudiaeth ansoddol gydag awdurdodau lleol i ddeall argaeledd data ar gyfer gwahanol grwpiau ac argymell lle y gellid ei wella o ran cysoni a materion ansawdd data eraill.
- Bydd Cyllid a Thollau EF yn gwerthuso effaith eu proses newydd a gyflwynwyd yn 2022 i sicrhau bod ceisiadau ymchwil yn ystyried casglu data nodweddion gwarchodedig ar gyfer unigolion.
- Bydd Cyllid a Thollau EF yn cynhyrchu safonau data ar gyfer casglu gwybodaeth am nodweddion gwarchodedig mewn data presennol a gesglir gan CThEM ac mewn data y gellir eu casglu yn y dyfodol.
- Bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn defnyddio canfyddiadau ymchwil gyda phobl o wahanol grwpiau ethnig i ddeall yn well yr iaith a’r derminoleg y maent yn uniaethu â nhw, a gynhelir mewn ymateb i Gam Gweithredu 7 yn adroddiad Prydain Gynhwysol, i gefnogi adolygiad o’r modd y mae sylw yn y cyfryngau o faterion hil ac ethnigrwydd yn effeithio ar gymunedau sy’n cael eu trafod. Byddant yn datblygu argymhellion a fydd yn annog adroddiadau cyfrifol a chywir ar faterion ynghylch hil.
Ymrwymiadau’r dyfodol ar hygyrchedd – Egwyddor Data Cynhwysol 8
Sicrhau bod data a thystiolaeth y DU yr un mor hygyrch i bawb, tra’n diogelu hunaniaeth a chyfrinachedd y rhai sy’n rhannu eu data.
- Bydd Hyb Cydraddoldeb a Chynhwysiant y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn gweithio gyda chynhyrchwyr eraill offer ar-lein perthnasol i ddatblygu Prototeip o Borth Data Cydraddoldeb erbyn diwedd 2023, gyda phrofion a mireinio pellach i ddigwydd yn ystod 2024.
- Mae Unedau Tystiolaeth Cydraddoldeb, Hil ac Anabledd Llywodraeth Cymru yn y broses o asesu’r gofynion ar gyfer siop un stop i Gymru- tystiolaeth seiliedig ar gydraddoldeb, hil ac anabledd, ochr yn ochr â chyngor ac arweiniad i gefnogi eraill i gasglu a defnyddio data cydraddoldeb. Maent yn edrych ar ofynion defnyddwyr a sut y byddai unrhyw offeryn yn cyd-fynd â’r offer eraill ar gyfer lledaenu tystiolaeth sydd eisoes ar gael neu sy’n cael eu datblygu.
- Fel rhan o’u gwaith yn arwain menter didwylledd gyda Gwasanaeth Derbyn y Prifysgolion a’r Colegau (UCAS) a’r Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) (prosiect rhannu data GRADE), mae’r Swyddfa Rheoleiddio Cymwysterau ac Arholiadau (Ofqual) wedi trefnu bod micro-ddata gweinyddol perthnasol ar gael i ymchwilwyr achrededig trwy Wasanaeth Ymchwil Diogel y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG). Mae hyn yn galluogi ymchwil annibynnol yn seiliedig ar ddata ffugenw, gan gynnwys caniatáu craffu ar ddyfarnu graddau ac yn arbennig ar grwpiau gwarchodedig. Bydd data pellach yn cael eu rhannu yn y dyfodol yn dibynnu ar y galw.
- Yng Ngogledd Iwerddon (GI) datblygwyd y Cyswllt Canlyniadau Addysgol (EOL) fel rhan o fenter Ymchwil Data Gweinyddol Gogledd Iwerddon a ariennir gan y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC) i alluogi ymchwilwyr achrededig i gael mynediad at ddata gweinyddol cysylltiedig a gesglir gan yr Adran Addysg. Lansiwyd y set ddata ym mis Mawrth 2023 ac fe’i hystyrir yn gam un o brosiect ehangach i greu cronfa ddata Canlyniadau Addysgol Hydredol Gogledd Iwerddon a fydd yn cael ei datblygu ar y cyd â’r Adran Addysg, Adran yr Economi ac academyddion ym Mhrifysgolion Queen’s ac Wlster.
- Mae’r Swyddfa Gartref wedi bod yn gweithio gyda’r SYG i ddatblygu set ddata gysylltiedig, sef yr astudiaeth garfan Canlyniadau Integreiddio Ffoaduriaid (RIO), i ddeall yn well y canlyniadau ar gyfer ffoaduriaid a ailsefydlwyd a’r rhai y rhoddwyd lloches iddynt. Y cynllun yw ehangu mynediad i’r set ddata hon i’r gymuned ymchwil ehangach.
- Mae Llywodraeth yr Alban wedi bod yn datblygu gwaith i wella’r dadansoddiadau cydraddoldeb sydd ar gael o ddangosyddion y Fframwaith Perfformiad Cenedlaethol (NPF). Byddant yn parhau i weithio i wella tryloywder lle na ddarperir dadansoddiadau ar hyn o bryd.
- Bydd Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) yn parhau i ddiweddaru ei dangosfwrdd ar gyfer Fframwaith Dangosyddion Canlyniad 25 Mlynedd Cynllun yr Amgylchedd.
- Ochr yn ochr â gwaith cynnal a chadw a diweddariadau rheolaidd, bydd y Swyddfa Gwella Iechyd a Gwahaniaethau yn parhau i ddatblygu ei dangosfwrdd Sbotolau mewn modd ailadroddol, yn dibynnu ar flaenoriaethau’r llywodraeth a rhanddeiliaid ac argaeledd data.
- Bydd Llywodraeth yr Alban yn parhau i ddiweddaru a gwella’r Darganfyddwr Tystiolaeth Cydraddoldeb, gan ystyried adborth defnyddwyr a gasglwyd yn ystod yr ymgynghoriad ar y Strategaeth Tystiolaeth Cydraddoldeb.
- Bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn parhau i ddatblygu dangosfyrddau data archwiliadol, gyda’r dangosfwrdd cyntaf, ar ddata symudedd cymdeithasol, i’w gyhoeddi ym mis Medi 2023.
- Mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu datblygu syllwr rhyngweithiol ar y we i gyflwyno canlyniadau Arolwg Cenedlaethol Cymru, gan wella hygyrchedd tra’n parhau i gynnal y symlrwydd sy’n bwysig i ddefnyddwyr.
- Yn 2022, fe wnaeth yr Adran dros Ddiwylliant, y Cyfryngau a Chwaraeon archwilio ymarferoldeb defnyddio’r Gwasanaeth Data Integredig (IDS) fel llwyfan i ddefnyddwyr ddelweddu data’r Arolwg Cyfranogiad. Er na fydd y platfform presennol yn diwallu anghenion yr Adran yn llawn, bydd opsiynau eraill ar gyfer delweddu eu data yn cael eu harchwilio yn 2023.
- Bydd tîm yr Arolwg Pobl a Natur yn Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) yn cyhoeddi holl allbynnau’r prosiect yn HTML o 2023 i 2024 ymlaen.
- Mae Asiantaeth Ystadegau ac Ymchwil Gogledd Iwerddon (NISRA) yn datblygu cyhoeddiadau HTML i wneud eu hallbynnau yn fwy hygyrch. Mae enghreifftiau yn cynnwys cyhoeddiadau ar gyfer Credyd Cynhwysol, Amseroedd Aros Canser, Cofrestriadau Blynyddol mewn ysgolion cymorth grant, Adroddiad Misol y Farchnad Lafur ac Agweddau at gerdded, beicio a chludiant cyhoeddus. Bydd mwy o gyhoeddiadau’n cael eu datblygu ar ffurf HTML wrth i Biblinellau Dadansoddol Atgynhyrchadwy gael eu rhoi ar waith ar draws NISRA gyfan.
- Bydd y Swyddfa Gartref yn parhau i ddatblygu ei datganiadau ystadegol i sicrhau eu bod yn addas ar gyfer defnyddwyr arbenigol ac anarbenigol. Bydd hyn yn cynnwys cynyddu nifer y setiau data sydd ar gael mewn fformat data agored i ddefnyddwyr gynnal eu dadansoddiadau eu hunain.
- Bydd yr Adran Addysg yn parhau i brofi prototeip o Ryngwyneb Rhaglennu Cymwysiadau data cyhoeddus (API) ac yn blaenoriaethu datblygiad y gallu API fel llwybr ychwanegol i ddefnyddwyr gyrchu ystadegau adrannol mewn ffordd newydd dros y flwyddyn nesaf. Yr haf hwn mae gwasanaeth Archwilio Ystadegau Addysg yn arwain rhaglen ymchwil ar gyfer defnyddwyr ystadegau swyddogol, gan adnewyddu dealltwriaeth gyfredol i helpu i lywio datblygiadau yn y dyfodol a sicrhau ymgysylltu parhaus â’r sylfaen defnyddwyr.
- Mae’r Swyddfa Safonau mewn Addysg, Gwasanaethau Plant a Sgiliau (Ofsted) wedi ymrwymo i ymchwilio ymhellach i lwyfannau rhyngweithiol amgen a rhyngwynebau rhaglennu cymwysiadau (APIs) i sicrhau bod data a mewnwelediadau ar gael mor eang â phosibl i ddiwallu anghenion amrywiol defnyddwyr.
- Yn dilyn gweithredu diweddariadau arfaethedig, bydd Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet yn comisiynu’r archwiliad hygyrchedd diweddaraf o’r wefan Ffeithiau a Ffigurau Ethnigrwydd.
- Yn 2022, fe wnaeth Hyb Cydraddoldeb Swyddfa’r Cabinet gyhoeddi diweddariad ar gynnydd adroddiad Prydain Gynhwysol, gan gynnwys canfyddiadau ymchwil gyda phobl o wahanol grwpiau ethnig i ddeall yn well yr iaith a’r derminoleg y maent yn uniaethu â nhw. Byddant yn parhau i adolygu sut mae sylw’r cyfryngau i faterion hil ac ethnigrwydd yn effeithio ar y cymunedau sy’n cael eu trafod a datblygu argymhellion i annog adroddiadau cyfrifol a chywir ar faterion ethnigrwydd.
- Bydd y Swyddfa Ystadegau Gwladol (SYG) yn parhau i weithio i adolygu arferion gorau cyfathrebu a chyhoeddiadau er mwyn llywio’r broses o ddatblygu ei ganllawiau hygyrchedd ac mae wedi cynnull gweithgor i fwrw ymlaen â datblygu cyfathrebu hygyrch. Bydd y SYG yn adeiladu ar yr hyn a ddysgwyd o Gyfrifiad 2021 i wella mynediad at allbynnau, gan ddefnyddio offer megis ‘Creu Set Ddata Bwrpasol’ i rannu canlyniadau arolygon eraill.
- Mae Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) a’r Cydbwyllgor Cadwraeth Natur yn adolygu Dangosyddion Bioamrywiaeth a byddant yn gweithredu’r argymhellion hygyrchedd yn ystod 2023.